Dit is de voedseltransitie in haar meest tastbare vorm: peasmaker Mark Venner schakelt het traditionele melkveebedrijf van zijn familie om naar 23 hectare agroforestry.
Mijn camper staat deze week op de eeuwenoude familieboerderij van de familie Venner in het Limburgse Baexem. Sinds 2018 staat hier de jongste Venner-telg Mark (28) aan het roer. Dat juist Mark deze transitie in gang heeft gezet is niet vreemd, want hij is altijd al gek op natuur geweest. Mark snapt de wereld om hem heen vaak niet en vindt rust en de logica van het leven in de natuur.
Mark raakt in 2017 geïnteresseerd in voedselbossen. Na een bijeenkomst waar hij voedselbosspecialist Wouter van Eck hoort spreken, weet hij het zeker: dit is de toekomst van het familiebedrijf. En zo geschiedde. In 2019 gingen de eerste 12.000 planten en bomen de grond in. Inmiddels zijn er 30.000 geplant en heeft de laatste melkkoe het bedrijf verlaten.
De boerderij is omgetoverd tot een divers agroforestry systeem van 23 hectare: rijen bomen met akkers ertussen, hoogstamboomgaarden met kippen en een traditioneel voedselbos. Je vindt er perziken, kastanjes, moerbeien, walnoten, szechuanpeper, nashi peren en nog veel meer. Een voedselbos opstarten is geduld hebben: Mark verwacht pas over zes jaar vol in productie te zijn.
De grote uitdagingen van voedselbossen zijn de arbeidsintensieve oogst en de complexe verwerking en afzet van de vaak niet-standaard producten. Maar Mark pakt deze koe al vroeg bij de horens door bij de aanplant al te denken in producten. De nashi peren komen straks terecht in een chilisaus, de kastanjes in een Italiaanse kruidenpasta. De oude koeienstal wordt omgebouwd tot een verwerkingsruimte voor de bosproducten.
Die verwerkingsruimte is niet alleen voor de producten van Mark bedoeld. Hij gelooft niet in alles zelf doen en wil juist samenwerken met anderen. Hij werkt aan een ecosysteem van mensen die met hun talent het Leukerland nog mooier maken. Zo is er een wijngaard die gerund wordt door Domein Zavel en een prachtige groentetuin, de Groentegaard, die gerund wordt door tuinderskoppel Ivo Helwegen en Loet Paulussen.
De Groentegaard vormt een belangrijk en tastbaar middelpunt van Leuker, zeker nu het bos nog niet in productie is. De prachtige CSA-tuin ligt aan de weg en trekt veel nieuwsgierige bezoekers. Deze kunnen, net als restaurants, in ruil voor een jaarlijkse bijdrage een wekelijks aandeel in de oogst krijgen. Momenteel wordt er een winkel gebouwd bij de tuin waar groenten verkocht gaan worden en waar straks ook de bosproducten een plek krijgen.
Ik merk bij Mark geen enkele onrust of ongeduld op als het gaat om de lange adem die nodig is voor de realisatie van zijn plannen. Hij zet simpelweg stapje voor stapje en vertrouwt erop dat hij op het juiste pad is. En daarin volg ik hem helemaal. Want wat een ongelofelijk inspirerende en fijne plek is hier aan het ontstaan.
Wil je Mark verder helpen en het Leuker voedselbos zelf ervaren?
🫛 Kom vergaderen met uitzicht op de voedselbossen.
🫛 Laat je rondleiden door het bos.
🫛 Woon je in de buurt? Eet mee met de oogst van de Groentegaard.
🌱 Geniet je van mijn verhalen en wil je mijn missie steunen? Neem dan ook je Petje Af 🌱
