Peasmaker Kyara Smit van ’t Mortelke wil laten zien dat het kan: op een rendabele manier natuurinclusief voedsel verbouwen op 3 hectare.
Mijn camper stond vorige week in mijn geboorteplaats Valkenswaard in het zuidoosten van Brabant. Ik was daar aan de slag bij natuurinclusieve tuin en voedselbos ’t Mortelke van Kyara en haar zus Carlyn Smit.
Het is 2019 als de zussen besluiten dat ze zelf met de poten in de klei willen bijdragen aan de voedseltransitie. Kyara en Carlyn geloven dat mensen dichter bij de natuur brengen de enige weg is naar een duurzamere wereld. En voedsel is voor hen de meest concrete manier om die verbinding te maken. De ouders van Kyara en Carlyn bezitten 3 hectare grond aan de bosrand die tot nu toe vooral als paardenwei en akker dienst heeft gedaan. Is dit de plek waar ze hun missie kunnen volbrengen?
De zussen besluiten de uitdaging aan te gaan en starten de transformatie van paardenwei naar voedselbos. En een transformatie is het, want een voedselbos is een project waar je een lange adem voor nodig hebt. Kyara verwacht dat het zeker 10 jaar gaat duren tot haar Mortelke vol in productie is en rendabel zal zijn. Tot die tijd is het iedere dag opnieuw investeren in het stukje eetbare natuur.
Als ik met Kyara een rondje loop over het land, val ik van de ene verbazing in de andere. Ik ruik fris geurende watermunt die gewoon in de poel groeit, ik zie het ‘onkruid’ honingklaver dat naar honing smaakt en perfect is voor thee en ik proef eendagslelie waarvan de gedroogde bladeren naar mango smaken. Wow!
Waar je ook kijkt op ’t Mortelke groeit iets eetbaars en dat is precies wat Kyara wil overbrengen. De natuur geeft ons overvloed, maar we zien het vaak niet eens. Kyara is zeer creatief en gebruikt juist die soortenrijkdom om producten te ontwikkelen die naar een rendabel businessmodel kunnen leiden. De kruiden worden gedroogd en tot thee- en kruidenmelanges gemixt. De eetbare verse bloemen en bladeren worden geleverd aan restaurants en bloemen worden gedroogd en verkocht in droogbloemboeketten.
Maar een project als dit is toch vooral veel vallen en weer opstaan. In het oorspronkelijke plan van ’t Mortelke was geen ruimte voor eenjarige groenten. Inmiddels zijn er overal tussen de bomen en struiken stroken met groenten aangelegd. Deze producten zorgen voor korte termijn omzet en brengen bezoekers naar het bos, dat iedere woensdagmiddag open is.
Maar niets gaat vanzelf in een jong ecosysteem als dit. Dit jaar zouden voor het eerst groentepakketten geleverd gaan worden. Maar de oneindige stroom aan eetgrage slakken strooit roet in het eten. Om dit gat op te vullen, wordt er nu vol ingezet op het aanbieden van rondleidingen, workshops en het verhuren van de locatie voor bijeenkomsten.
Flexibiliteit en creativiteit zijn dan ook belangrijke eigenschappen die je als voedselbospionier in huis moet hebben. Gelukkig is daar bij Kyara en haar zus geen gebrek aan. Uittesten, daarvan leren en je plan weer aanpassen. Dat is de enige manier om dit stukje natuur te laten floreren.
En nee, succesvol in euro’s is ’t Mortelke voorlopig nog niet. Maar in het creëren van een fijne plek voor mens, dier en natuur wel. Ik kan niet anders dan hopen dat het in de toekomst vanzelfsprekend gaat worden dat hier ook commercieel succes uit volgt.
Wil jij Kyara en Carlyn ook verder helpen met hun missie?
🫛 Bestel het lekkers en moois van ’t Mortelke in de webshop.
🫛 Kom langs voor een rondleiding, workshop of voor de lekkere producten.
🌱 Geniet je van mijn verhalen en wil je mijn missie steunen? Neem dan ook je Petje Af. 🌱
